Οι εραστές του δήμου

Του Γιατρομανωλάκη Γιώργη*

Όταν o Περικλής στον Επιτάφιo (431/0 π.Χ.) προτρέπει τους Αθηναίους να αγαπήσουν την πόλη τους «με πάθος ερωτικό» (εραστάς γιγνομένους αυτής), μάλλον δεν φανταζόταν ότι στην Αθήνα του 2014 (αλλά και σε όλους τους δήμους της χώρας) θα είχαμε μια τόσο μεγάλη μάζωξη θερμών πολιτικών εραστών. Όμως, λίγα χρόνια αργότερα, ο διόλου ρομαντικός Αριστοφάνης παρουσιάζει στους Ιππείς του (424 π.Χ.) τον κεντρικό ήρωά του, τον Δήμο (προσωποποίηση του αθηναϊκού λαού), με τρόπο μάλλον σοκαριστικό. Στην πόρτα του Δήμου εμφανίζονται δύο άθλιοι δημαγωγοί, ο Παφλαγόνας και ο Αλλαντοπώλης, οι οποίοι ερίζουν για τον αγαπημένο τους (ερωμένος), όπως λένε, νοικοκύρη. «Γιατί φωνάζετε;» ερωτά ο Δήμος. «Εγώ», λέει ο Παφλαγόνας, «σε αγαπώ, είμαι ο εραστής σου». «Εγώ», λέει ο Αλλαντοπώλης, «είμαι ο αντεραστής. Χρόνια τώρα έχω πόθο για σένα. Αλλά με εμποδίζει ετούτος εδώ. Αλλά κι εσύ είσαι σαν τα αγοράκια που έχουν ερωμένους (τοις παισί τοις ερωμένοις). Δεν πας με τους καλούς, όπως είμαι εγώ, αλλά δίνεσαι στους λυχναράδες, τους τσαρουχάδες, τους τομαράδες και τους τσαγκάρηδες» (κατά τον Θ. Σταύρου).

Να με συγχωρήσουν οι φρονούντες τα πολιτικώς ορθά. Μακριά από μένα η πρόθεση να κρίνω προσωπικές συμπεριφορές και να αφήσω υπονοούμενα. Επικαλούμαι τον Αριστοφάνη επειδή στην εποχή του τα είχε ξεπεράσει όλα αυτά και απλώς μπορούσε να λέει τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη. Χωρίς παρεξήγηση. Και οι Αθηναίοι του καιρού του (ο Δήμος) ακούγοντας αυτά στο θέατρο καταλάβαιναν πολύ καλά τι ήθελε να πει ο ποιητής. Αλλά κι εμείς δεν καταλαβαίνουμε λιγότερα. Καθώς, λοιπόν, πλησιάζουν οι εκλογές (δημοτικές, ευρωεκλογές, ή ό,τι άλλο ήθελε προκύψει) όλο και εμφανίζονται στις πόρτες μας, στους δρόμους και στα τηλεοπτικά παράθυρα αγαπητικοί και αγαπητικές. Παλιοί και καινούργιοι. Νέοι και τάχατες άφθαρτοι, γερασμένοι, φθαρμένοι αλλά και ανανεωμένοι. Και ανάμεσά τους και εκείνοι που ξέρουν να «αγαπάνε και να δέρνουν», όπως λέει και ένα παλιό ανδροπρεπές άσμα. Ολοι τους με τα θέλγητρα και τη γοητεία τους, έτοιμοι να μας πάρουν αγκαλιά. Το ερώτημα είναι: έχοντας ζήσει χρόνια σε τέτοιου είδους φαρμακερούς και ανήθικους εναγκαλισμούς, είμαστε άραγε έτοιμοι να δείξουμε χαρακτήρα; Μέσα σε απάτες, υποκρισίες, μνημόνια, λεηλασίες και καταστροφές, έχουμε τουλάχιστον ωριμάσει (ασχέτως ηλικίας) τόσο ώστε να αντισταθούμε σε αυτού του είδους τις προστυχιές;

Ο έρωτας και η πολιτική έχουν πάρα πολλά κοινά σημεία και αυτό ενδεχομένως να υπονοεί και ο Αριστοφάνης πέρα από τα χοντρά σεξουαλικά. Πρώτα τα παχιά, αποπλανητικά λόγια και οι υποσχέσεις για μια ζωή χαρισάμενη. Μετά έρχονται η απιστία, η προδοσία, η απάτη. Τέλος, και αυτό είναι το χειρότερο, η ανήθικη εκμετάλλευση εκείνου που δήθεν αγαπάμε. Ειδικά σε αυτό οι έλληνες εραστές/πολιτικοί (και τώρα τελευταία και οι σεμνοπρεπείς ελληνίδες πολιτικοί) είναι αξεπέραστοι. Εχουμε κουραστεί να μαθαίνουμε πόσες απάτες έχουν διαπράξει εις βάρος μας, πόσες φορές έχουν καταχραστεί την εμπιστοσύνη μας. Ιδού λοιπόν η ώρα για τους απατημένους έλληνες και ελληνίδες ψηφοφόρους. Τώρα έχουμε την ευκαιρία να προστατέψουμε τον οίκο και τον δήμο μας. Από τον δήμο του χωριού μου ως τον δήμο της Αθήνας.

Μη μας ξεγελάσουν πάλι οι δήθεν νέοι και «άφθαρτοι». Ούτε όσοι διαλαλούν μια Αθήνα, ή έναν δήμο «που μας ταιριάζει». Αποκλείεται να ξέρουν «τι μας ταιριάζει», επειδή όσοι προβάλλονται από τους κομματικούς μηχανισμούς είναι εκ των πραγμάτων αφερέγγυοι και υποκριτικοί. Γιατί; Γιατί δεν γίνεται ένα κόμμα που είναι αφερέγγυο, λαϊκίστικο, υποκριτικό και ανήθικο να έχει «ικανούς», «προοδευτικούς», «εργατικούς» και «τίμιους» υποψηφίους. Οι δημοτικές εκλογές έχουν διαφορετικό χαρακτήρα από τις εθνικές. Είναι και πρέπει να είναι υπερκομματικές. Οι υποψήφιοι είναι γνωστοί στις τοπικές κοινωνίες. Οι δημότες ξέρουν από πρώτο χέρι το ποιόν των υποψηφίων. Θα αναζητήσουν, επομένως, τους ικανούς, εργατικούς και τίμιους; Ή θα αφεθούν πάλι στη «γοητεία» εραστών πολιτικών; Θα επιτρέψουν να απατηθούν για άλλη μια φορά οικειοθελώς; Αν ναι, τότε - φευ - ο Αριστοφάνης δεν δείχνει απλώς έναν άβουλο, αδύναμο Δήμο (=δημότες) που παραδέρνει ανάμεσα σε εραστές και αντεραστές. Δείχνει πως και ο ίδιος ο Δήμος είναι ανήθικος καθώς επιτρέπει αυτά τα καμώματα.

*Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας και συγγραφέας.

ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ 23/02/2014